Sürdürülebilirlik Nedir?

En basit tanımı ile sürdürülebilirlik, çevre, toplum ve ekonomi arasındaki dengedir. Sürdürülebilirlik, dünyadaki yaşamı tehlikeye atmadan ve kimseyi geride bırakmadan gezegeni korumak, küresel ısınmayı durdurmak ve sosyal kalkınmayı teşvik etmeyi kapsar. 

En geniş anlamıyla ise sürdürülebilirlik, bir süreci zaman içinde sürekli olarak devam ettirebilme ve destekleme yeteneğini ifade eder. İş ve politika bağlamlarında sürdürülebilirlik ise doğal veya fiziksel kaynakların tükenmesini önlemek, uzun vadede kullanılabilir durumlar yaratmaktır. 

Günümüzde ‘sürdürülebilirlik’ terimini her kullandığımızda, gelecek nesiller için kaynaklardan ödün vermeden mevcut ihtiyaçlarımızı karşılamayı amaçladığımızı belirtiyoruz.

Sürdürülebilirlik Nasıl Tanımlanır?

En sık alıntılanan tanım, BM Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu'nun tanımıdır: "Sürdürülebilir kalkınma, gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılama yeteneğinden ödün vermeden bugünün ihtiyaçlarını karşılayan kalkınmadır."

Kısacası gelecek nesiller için sağlam toplum yapısı inşa etmek amacıyla çevre sağlığı, sosyal eşitlik ve ekonomik sistemlerin entegrasyonu, diyebiliriz. 

Sürdürülebilir uygulamalar ekolojiyi, toplumu ve ekonomik canlılığı destekler. Sürdürülebilirlik, kaynakların sınırlı olduğunu ve kaynakların kullanım biçimlerinin uzun vadeli öncelikleri açısından ihtiyatlı ve akıllıca kullanılması gerektiğini varsayar. En basit ifadeyle sürdürülebilirlik, çocuklarımız, torunlarımız ve onlara bırakacağımız dünya ile ilgilidir.

Sürdürülebilirliğin Kısa Bir Tarihi

Sürdürülebilirlik kavramının ana akımlaşmasına neden olan olaylardan ilki 1987 yılında Brundtland Raporu’nun yayınlanmasıdır. Sürdürülebilirlik kavramı bugünkü anlamıyla ilk kez bu raporda kullanılmıştır 

Bu rapor, sürdürülebilir kalkınmayı "gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılama yeteneğinden ödün vermeden bugünün ihtiyaçlarını karşılamak" olarak tanımlıyor. Birleşmiş Milletler tarafından yayınlanan Brundtland Raporu, ekonomik gelişme ve küreselleşmenin olumsuz çevresel sonuçları konusunda ilk uyarıda bulunan, sanayileşme ve nüfus artışından kaynaklanan sorunlara çözümler sunmaya çalışan ilk metin oldu. Yıllar sonra, yılında, Binyıl Kalkınma Hedefleri (BKH) aynı adı taşıyan Birleşmiş Milletler Zirvesi'nde kabul edildi.

Sürdürülebilirlik Performansı Nasıl Ölçülebilir?

Sürdürülebilirlik, üç ana ilkenin performansının bir arada değerlendirilmesiyle, dengeli bir şekilde ele alınmasıyla ölçülür.

Sürdürülebilirliğin 3 Alanı Nedir?

Sürdürülebilirlik kavramının üç temel bileşeni vardır: çevre, sosyal ve ekonomi.
1. Çevresel Sürdürülebilirlik en çok tartışılan unsurdur. Tedarik zincirinin bir parçası olarak karbon ayak izlerinin, su kullanımının, ayrıştırılamayan ambalajların ve atık süreçlerin azaltılmasıyla ilgilenir. Bu süreçler genellikle maliyet açısından faydalı olabilir ve çevresel sürdürülebilirlik için önemlidir.
2. Sosyal Sürdürülebilirlik çalışanlara adil davranmak ve çalışanlara, paydaşlara ve bir işletmenin faaliyet gösterdiği topluluğa sorumlu ve etik şekilde muamele edilmesini sağlamakla ilgilidir. Bu, daha iyi ebeveyn desteği esnek zamanlama ve öğrenme ve gelişim fırsatları gibi daha duyarlı faydalarla sağlanabilir. Her işletme, güvenli bir ortamda faaliyet gösterebilen, adil ücretli, yetişkin çalışanları içeren sürdürülebilir işgücü kullanarak faaliyet göstermelidir.
3. Ekonomik Sürdürülebilirlik bir işletmenin ekonomik olarak sürdürülebilir olması için kârlı olması ve operasyonlarına devam edebilmesi için yeterli gelir üretmesi gerekir. Bu sürdürülebilirlik biçimiyle ilgili en büyük zorluk dengedir. Şirketler, ne pahasına olursa olsun para kazanmak yerine, sürdürülebilirliğin diğer unsurlarına uygun olarak süreçlerini devam ettirmelidir.

Sürdürülebilirlikte Birincil Hedefler Nelerdir?

BM, daha iyi ve daha sürdürülebilir bir geleceğe başarılı bir şekilde ulaşmak için 2016 yılında “Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini” yayınladı. Bu hedefler 2030’a yılına dek; sürdürülebilir kalkınma, yoksulluğun olmaması, sıfır açlık, temiz su ve sanitasyon, ekonomik ve temiz enerji, sorumlu tüketim ve üretim gibi konuların çözümüne odaklanmaktadır.

Sürdürülebilirlik Hedefleri Nelerdir?

2018'de AB Komisyonu, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ne ulaşılabilmesi yapılması gereken altı adımı ise şöyle sıralıyor: 

1. Sorumlu tüketim ve üretim ile daha az kaynakla daha fazlasını yapmanın önemi, döngüsel bir ekonomiyi benimsemek ve talebi azaltmak,
2. Enerji endüstrisinin karbondan arındırılması, herkes için temiz ve uygun fiyatlı enerji sağlamak,
3. Tarımsal verimliliğin artırılması ve et tüketiminin azaltılması yoluyla elde edilebilecek verimli ve sürdürülebilir gıda sistemleri oluşturmak, biyosfer ve okyanuslar korunurken herkes için gıda ve temiz su sistemleri yaratmak,
4. Akıllı şehirler: Yerleşim kalıpları, akıllı altyapı ve internet bağlantısı yoluyla yapılabilecek, nüfusun ve çevrenin iyiliği için kentsel dönüşüm,
5. Dünyanın bilgi teknolojisinin sürdürülebilir kalkınmasını desteklemek için inovasyonda dijital bir devrime öncülük etmek.

Kurumsal Sürdürülebilirlik Nedir?

Kurumsal sürdürülebilirlik, kısa vadeli kârlara odaklanmanın neden olduğu uzun vadeli zarara ilişkin kamu endişelerine yanıt olarak kurumsal etiğin bir bileşeni olarak ortaya çıktı. İş bağlamında sürdürülebilirlik, çevrecilikten daha fazlasını ifade etmekte. Harvard Business School, sürdürülebilir iş uygulamalarını ölçmenin iki yolunu listeler: 

1- İşletmenin çevre üzerindeki etkisi
2- İşletmenin toplum üzerindeki etkisi. 

Bu ikili sorumluluk, işletmeleri, uzun vadeli amaçlarını dengelemeye, kapsayıcı ve çevreye duyarlı hedefler peşinde koşmaya teşvik eder. Emisyonları azaltmak, enerji kullanımını azaltmak, ürünleri adil ticaret kuruluşlarından temin etmek ve fiziksel atıklarının daha küçük bir karbon ayak izi ile bertaraf edilmesini sağlamak, sürdürülebilirliğe yönelik hareketler olarak nitelendirilebilir. Son yıllarda birçok şirket bu tür sürdürülebilirlik vaatlerinde bulunmakta.

Sürdürülebilirliğinin Faydaları

Sürdürülebilirlik stratejilerini başarıyla uygulayan şirketler, çevresel ve sosyal faydaların yanı sıra finansal faydalar da elde edebilir. Sürdürülebilir kaynaklar bir şirketin paradan tasarruf etmesine yardımcı olabileceği gibi, ticari kaygıları uzun vadede bertaraf eder. Örneğin, daha verimli aydınlatma ve sıhhi tesisat armatürleri kullanmak, bir şirketin kamu hizmeti faturalarından tasarruf etmesine ve kamu imajını iyileştirmesine yardımcı olabilir. Belirli sürdürülebilirlik uygulamalarını benimseyen şirketler için devlet vergi teşvikleri de olabilir. Sürdürülebilirlik aynı zamanda bir şirketi yatırımcılar için daha çekici hale getirebilir. 

Sürdürülebilirlik uygulamalarını entegre etmenin ilk adımı zayıf noktayı belirlemektir. Örneğin bir şirket çok fazla atık ürettiğini veya işe alım uygulamalarının çevredeki topluluklara zarar verdiğini belirleyebilir. Ardından şirket hedeflerini ve kullanacağı metrikleri belirlemelidir. Bir şirket, karbon ayak izini azaltmak için iddialı bir hedef veya çeşitlilik istihdamı için belirli bir yüzde hedefi belirleyebilir. Bu, şirketin hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığını objektif olarak belirlemesini sağlayacaktır. Son adım ise stratejiyi uygulamak ve sonuçlarını değerlendirmektir. Bir şirketin hedefleri şirket büyüdükçe değişebileceğinden, bu sürekli yeniden değerlendirme gerektirir. 

Sürdürülebilirlik Neden Önemlidir?

Sürdürülebilirliğin hem kısa hem de uzun vadede birçok faydası vardır. Daha sürdürülebilir seçimler yapılmazsa gezegenin ekosistemlerini koruyamayız; fosil yakıtların tükenmesi, çok sayıda hayvan türünün neslinin tükenmesi ve atmosferin onarılamaz şekilde zarar görmesi muhtemeldir. Temiz hava, toksik olmayan atmosfer koşulları, güvenilebilecek kaynakların büyümesi, su kalitesi ve temizliği sürdürülebilirliğin ana faydalarıdır.