Sürdürülebilir Turizmin Faydaları Nelerdir?

Seyahat etmek elbette keyifli, ufuk açıcı ve merak uyandırıcıdır. Ancak turistik aktiviteler kimi zaman hem çevreye hem de gezilen bölgeye ve yöre halkına zarar verebilir. Her ne kadar turistler seyahat ederken iyi niyetli olsalar da güzergâh ve varış noktasının çıkarlarını göz önünde bulundurmak kendileri için her zaman öncelikli olmayabilir. Bu nedenle sürdürülebilir turizm pratiklerinin hayata geçirilmesi çok büyük önem taşır.

​Yeşil turizm, ekoturizm ve sürdürülebilir turizm terimlerini artık çok sık duyar olduk. Daha sorumlu bir şekilde seyahat etmeye yarayan sürdürülebilir turizm, gelecek nesillere yaşanılabilir bir dünya bırakmak için vazgeçilmez hale geldi. Turizm sektörünün çevreye verdiği zararları minimuma indirmek, iklim krizini önlemek için de büyük önem taşıyor. Sürdürülebilir turizmin faydalarının ne olduğunu, yerel topluluklara ve çevreye nasıl katkı sağladığını bu yazımızda ele aldık. Keyifli okumalar!

Sürdürülebilir Turizm Nedir?

Sürdürülebilir turizm; topluma, çevreye ve ekonomiye olumlu etki yaratarak seyahat etmektir. Ziyaret edilen yerler üzerindeki olumsuz etkiyi en aza indirmeyi amaçlar. Çevreyi ve yöre halkının refahını koruyarak seyahat edilen destinasyonlarının gelişimine ve korunmasına katkıda bulunmayı içerir.

Turizm Gerçekten Sürdürülebilir mi?

Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UN Tourism) sürdürülebilir turizmi şöyle tanımlıyor: “Ziyaretçilerin, endüstrinin, çevrenin ve yerel toplulukların ihtiyaçlarını karşılayan, mevcut ve gelecekteki ekonomik, sosyal ve çevresel etkilerini tam olarak hesaba katan turizm.”

Her endüstri kendi etkisini yaratır ve turizm de farklı değil.. Ancak Dünya Ekonomik Forumu'nun da açıkladığı gibi, sürdürülebilir turizmin olumlu bir fark yaratıp yaratmadığına dair kesin bir cevap olmasa da, çevreye diğer turizm türlerine göre daha az zarar verdiği aşikâr.

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tarafından yapılan bir anket, insanların %80'inin sürdürülebilir turizmin önemli olduğuna inandığını gösterdi. Çevrenin ve yerel toplulukların gelişmesini sağlayacak bilinçli seçimler yaparak turizmin olumsuz etkileri azaltılabilir ve sürdürülebilir turizm aracılığıyla fark yaratılabilir.

Bir seyahati daha sürdürülebilir hale getirmenin birçok yolu var. Çevre dostu olmak, yerel toplulukların sosyal ve ekonomik gelişimine katkıda bulunmak, biyolojik çeşitliliği ve kültürel değerleri korumak, seyahatten kaynaklı karbon emisyonlarını azaltacak tedbirler almak, sorumlu seyahat ilkelerini benimsemek bunlardan bazıları. Dünyamıza olumlu bir etki bırakmak bizlerin elinde.

Sürdürülebilir Turizmin Faydaları Nelerdir? Siz Neler Yapabilirsiniz?

Sürdürülebilir turizmin destinasyonlar üzerindeki etkisi ve faydalarını artırmak için şunları yapabilirsiniz:

1. Olumsuz Ekolojik Etkiyi En Aza İndirin
Tatilde yapılan her aktivitenin ekolojik ayak izimize etkisi vardır; destinasyona nasıl gittiğimiz, nerede konakladığımız, hangi aktiviteleri yaptığımız, ne yediğimiz, neleri satın aldığımız karbon ayak izimizi belirler. Sürdürülebilir turizmin amacı bunu en aza indirmektir.

Seyahat sırasında çevreyi korumanın birçok kolay yolu vardır. Örneğin sadece yerel ürünleri ve yerel bir işletmeden gelen yiyecekleri yemek bile büyük fark yaratabilir. Çünkü ithal gıda, ekonomik ve çevresel açıdan büyük bir maliyete neden olur, aynı zamanda nakliyeden kaynaklı karbon emisyonlarını artırır. İthal gıda yerine destinasyonun sunduğu yerel tarımsal ürünleri ve gıdaları talep etmek ve tüketmek sürdürülebilir turizmin önemli bir parçasıdır. Ayrıca, seyahat deneyiminin bir kısmı da yerel yemeklerle bölgenin kültürünü öğrenmektir. Yerel gıdaları tüketmek yeni tatlar keşfetmeyi sağlarken aynı zamanda yöre halkının gelirini artırmasını ve emisyondan tasarruf etmeyi de sağlar.

Varış noktasına elektrikli tren gibi çevre dostu seyahat yöntemleriyle ulaşılabiliyorsa havayolu ile seyahatten kaçınabilirsiniz. Havayolu ile yolculuğun kaçınılmaz olduğu durumlarda doğrudan uçuşları tercih edebilirsiniz. Böylelikle karbon ayak izinizi azaltmış olursunuz.

2. Yaban Hayatının Korunmasına Katkıda Bulunun.
Hayvanlarla yapılan tüm aktiviteler, gezginlerin / turistlerin macera duygusuna hitap eder, fotoğraf çekmelerine fırsat tanır ve o anı ölümsüzleştirme arzularını gerçekleştirir.

Yaban hayatının korunması sorumlu turizmin önemli bir parçasıdır. Ancak pek çok destinasyonda hayvanlar turist çekmek için kullanılır ve biyolojik çeşitlilik tehdit altına girer. Örneğin Tayland'da fillere binmek veya Amazon'da pembe yunuslarla yüzmek gibi faaliyetlere katılmak masum bir macera gibi görünse de canlıların doğal ortamı için tehlikelidir. Hatta destinasyondan dönerken satın alınan geyik boynuzu, kaplumbağa kabuğu, kaplan postu, mercan veya fildişi gibi hatıralar türler için büyük tehdit oluşturmaktadır.

Oysa günümüzde bilinçli seyahat esastır. Tüm canlıların çıkarları göz önüne alınmalı, bu tür talep ve eğlenceler azalmalıdır. Unutulmamalı ki yaban hayatı ve insan hayatı birbirine kökten bağlıdır. Yaban hayatını korumak, gezegenimizdeki canlılığın devamı için bir kaçınılmazdır. Yabani hayvanları doğal ortamlarında görmek veya gözlemlemek yeterince eşsiz bir deneyimdir.

Seyahat etme algımızı yeniden şekillendiren sürdürülebilir turizm, ekoturizm gibi kavramların yanına eklenen gönüllü turizmi hakkında bilgi almak için bu yazımıza göz atabilirsiniz.

3. Çevreyi Temiz Tutarak Sorumlu Turizme Katkıda Bulunun.
Gezginler yerel ortamları, pazar yerlerini, ören yerleri gezdikten sonra ya da bir tatil beldesinde dinlendikten sonra çevreyi temiz tutmak için katkıda bulunmalıdır. Çevre temizliğine katkı sağlanmadığında, plajlardaki plastik kirliliğinden otellerdeki yüksek enerji talebine kadar aşırı israfa yol açabilir. Sorumluluk henüz seyahate çıkmadan, yani evde başlar. Gideceğiniz konaklama yerlerini araştırmak, herhangi bir sürdürülebilir turizm sertifikasına sahip olup olmadığına bakmak, plajların mavi bayrak taşıyıp taşımadıklarını öğrenmek, çöp veya atık su durumunu incelemek önemlidir.

Seyahat edeceğiniz destinasyonda otelin tek kullanımlık plastikleri kullanıp kullanmadığını araştırmanın yanı sıra, otelin tedarikçilerinin gereksiz ambalajları reddedip reddetmediğini de göz önünde bulundurun. Ayrıca, atıklarını ayrıştırıp ayrıştırmadıklarını, gıda atıkları için geri dönüşüm kutuları veya kompostlarının olup olmadığını da sorgulayın. Otelde düşük akışlı duşlar mı yoksa su tasarruflu cihazlar mı kullanıldığını öğrenin ve enerji tasarrufuna yönelik bir sistem kurulup kurulmadığını araştırın. Ayrıca, oteldeki plastik şişelerdeki şampuan, saç kremi ve duş jeli gibi ürünlerin türlerini, misafirlerin kıyafetlerini ve çamaşırlarını yıkamak için kullanılan ürünleri ve havluların talep edilmedikçe değiştirilip değiştirilmediğini de öğrenin. Otelden restoranlardaki yiyecek ve içecek malzemelerinin nereden ve nasıl temin edildiğini de araştırın. Ayrıca, otelin çevresel sertifikalara sahip olup olmadığını ve çevresel yönetim politikalarının neler olduğunu öğrenmek de önemlidir. Otelin sürdürülebilir turizm uygulamalarını öğrenmek için internet sitesini inceleyebilir ve sosyal medya yorumlarını gözden geçirebilirsiniz. Bu, daha önce konaklamış olan misafirlerin deneyimlerine dayalı geri bildirimler almanıza yardımcı olabilir. Ayrıca, otelin toplulukla etkileşimini değerlendirmek adına yerel projelere veya sosyal sorumluluk çalışmalarına katılıp katılmadığını sormak da önemli olabilir. Bu, otelin çevresel ve sosyal etkilerini değerlendirmenize yardımcı olabilir.

Henüz seyahate çıkmadan tercihlerinizi belirlemek, otel seçiminde sürdürülebilirlik kriterlerini dikkate almak, hem doğayı korumak hem de yerel topluluklara olumlu etkiler sağlamak adına önemli bir adım olacaktır.

Küçük önlemler ile büyük bir katkı sağlamak mümkün! Nasıl mı?

• Seyahat sırasında atıkların azaltılmasına yardımcı olacak eşyaları yanınızda taşıyın. Örneğin, yeniden kullanılabilir su şişenizi yanınızda götürmek, tek kullanımlık plastik pet şişeleri kullanmanızı önleyecektir. Benzer şekilde kendi metal pipetinizi yanınızda taşıyarak plastik pipet kullanımını azaltabilirsiniz.. Bez alışveriş çantanızı yanınızda taşımak plastik poşet kullanmanızı engelleyecektir. Yeniden kullanılabilir şişelerde makyaj / bakım malzemelerinizi taşıyarak atık oluşumunu azaltabilirsiniz.

Atıklarla ilgili bilinçli seçimler, sürdürülebilir turizmi destekler ve ziyaret edilen destinasyonun temizliğine yardımcı olur. Ayrıca aşırı kalabalık destinasyonlar yerine ziyaretçi taşıma kapasitesine dikkat edilen sürdürülebilir seyahat destinasyonlarını tercih edebilirsiniz. Böylelikle kitle turizminin olumsuz etkisini en aza indirmiş ve bilinçli bir seçim yapmış olursunuz!

4. Yerel Toplulukları Destekleyin.
Yerel topluluklara ait ait otellerde, küçük aile işletmelerinde, pansiyonlarda konaklama gibi seçenekler, yerel ekonomiyi doğrudan canlandırmaya yarar ve destinasyondaki halkla kişisel düzeyde bağlantı kurma fırsatı verir. Yerel tur operatörleriyle çalışmak da benzer bir deneyim yaşatabilir.

Gezginlerin seyahat boyunca harcadığı para yöre halkının sürdürülebilir seyahat ile ilgili işlerde istihdam edilmesini sağlayabilir. Örneğin Malezya kırsalında yol kenarında “nasi lemak” yiyebilir, Napoli sokaklarında tuğla fırında pizza yapan küçük bir lokantayı tercih edebilirsiniz. Kısacası yerel ürünleri deneyimlemek ve yerel hediyelik eşyalar satın almak, destinasyonun ekonomisine katkı sağlar ve gezginin parasının yerel zanaatkarlara gitmesini olanak verir.

5. Kültürel Mirası Koruyun.
Sorumlu turizm anlayışı ve yerelde sağlanan eğitim deneyimleri yerel toplulukları kültürel miraslarını paylaşmaya teşvik eder. Ziyaret ettiğiniz yerlerin zengin kültürel dokularına odaklanan gezileri tercih edin. Örneğin, özel eğitim amaçlı ve bir program dahilinde seyahat ederek yerel zanaatkarlardan geleneksel el sanatlarını veya o bölgenin dansını öğrenin.

Böylesi gezgin talepleri bir domino etkisi yaratır; yöre halkının, kültürel miraslarına sahip çıkmasına ve onunla gurur duyup korumaya değer görmesine yol açar. Böylece birçok yerel mekan giderek sürdürülebilir seyahat noktasına dönüşür.

Sorumlu Seyahat Etmenin Yolları Nelerdir?

Sürdürülebilir ve sorumlu seyahat uygulamalarının çoğu az çaba gerektirir ancak harika sonuçlar yaratır.

1. Alışılagelmişin dışına çıkın ve/veya gideceğiniz yeri sezon dışında ziyaret edin.
2. Daha yavaş seyahat edin. Mümkünse bir ülkede daha uzun süre kalın. Kendinizi çevreye kaptırın ve yöre halkıyla bağlantı kurun. Bu, destinasyonun kültürünü, tarihini ve geleneklerini daha iyi anlamanızı sağlayacaktır.
3. Konakladığınız yerde odadan çıkarken ışıkları kapatın ve kullanılmadıklarında elektronik cihazların fişini çekin.
4. Daha kısa duş alın ve çamaşırları toplu olarak yıkayın.
5. Havlu ve yatak çarşaflarını -kirli değillerse- yeniden kullanın.
6. Yerel topluluklarla bağlantı kurmak için yerel dilde iletişim kurmayı öğrenin.
7. Hassas ekosistemlere sahip destinasyonları keşfederken, bölgedeki yerel koruma çabaları hakkında bilgi edinin.
8. Konaklama yerinizin yerel istihdam sağladığından ve çalışanlarına iyi davrandığından emin olun.
9. Yerel düzenlemeleri takip eden, sürdürülebilir turizm sertifikasına sahip turizm işletmelerini destekleyin.
10. Rezervasyon yaptığınız konaklama yerinin çevre politikalarını araştırın.

Bir turist olarak tercihlerinizin önemli olduğunu unutmayın. Sürdürülebilir turizmin en büyük dayanağı seçimlerinizde daha sorumlu olmanızdır. Sürdürülebilir ve etik hizmet sağlayıcılarını desteklemek, yapabileceğiniz en sorumlu davranıştır. Seyahat edenlerin seçimleri, sorumlu, yeşil, adil, kısaca sürdürülebilir turizme giden yolu açar. Unutmayın, bilinçli turistler önemli bir güçtür!