Ekolojik Bahçe Nedir?

Ekolojik bahçe ve ekolojik tarım doğayı ve tarım alanlarını tahrip etmeyen, insan sağlığına, doğaya olumsuz yan etkileri olmayan bitkisel ve hayvansal üretime denir.

Günümüz tarımında, aşırı ya da hatalı miktarlarda kullanılan kimyasallar, herbisit ve pestisit, topraktaki zararlı böceklerle birlikte yararlı organizmaların da yok olmasına neden oluyor. Bunun neticesinde toprak verimsizleşmekte ve biyolojik çeşitlilik azalmakta. Almanya’da yapılan bir araştırma, son 20 yılda bilinçsizce kullanılan böcek ilaçları, toprakta zehirli birikmelere neden olarak böcek türlerinin %75'ini yok ettiğini buldu.

Suni gübreler kullanıldığında, bu kimyasalların büyük çoğunluğu altı saat geçmeden havaya karışıyor. Suni gübrelerin ihtiva ettiği kimyasallar yağışlarla birlikte su kaynaklarına, dolayısıyla doğaya bulaşıyor. Dahası, hayvancılık yapılırken kullanılan hormonlar ve tarımda kullanılan genetiği modifiye edilmiş bazı tohumlar hem hayvan hem insan sağlığını tehdit ediyor.

Ekolojik tarımın ana ilkesi; üretim miktarını arttırmak değil, çevreye zarar vermeden ürünlerin kalitesini arttırmaktır. Türkiye’de ekolojik tarım, 2000'li yılların başında popülerlik kazanmıştır. Ekolojik tarım, ülkemizde, sadece bir üretim teknolojisi değil, aynı zamanda bir yaşam felsefesi olarak gelişmeye başlamıştır. Üreticilere ve çiftçiler arasında, toprak koruma ve ıslahı konusunda eğitim programları, otomatize sistemler, veri-toprak analizleri, ıslah teknikleri ve sensör teknolojileri kullanımı hızlandırılmıştır.

Ekolojik Bahçeler Nasıl Oluşturulur?

Organik bir bahçede zararlı böcekler, onları uzaklaştıran aromatik bitkilerin çevreye eklenmesiyle ve doğal yollarla engellenir. Fesleğen, biberiye, kekik, nergis, adaçayı veya papatya gibi bitkiler, doğru alanda kullanıldığında zararlı böcekleri uzaklaştırırlar. Bu tür “dost bitkiler” zararlı mikroorganizmaları uzaklaştırdıkları gibi, aynı zamanda bahçe estetiğine de renk katarlar.

Toplumsal bilincin artmasıyla, giderek daha fazla birey ekolojik bahçelerin ürünlerini satın almayı hedefliyor. Çevresel sürdürülebilirlik giderek önem kazanıyor ve insanlar çevreye zararlı kimyasal ürünlerin kullanımını reddediyor.

​Bioçeşitlilik kavramı, bir eko-bahçenin vazgeçilmezidir. Bahçenin mümkün olan en geniş bitki, sebze ve canlı çeşitliliğine sahip olması çok önemlidir. Bahçecilik, yaratıcı bir süreçtir. Eko-bahçeye çeşmeler, göletler dahil edilmeli, çeşitli ağaç türleri eklenmeli, kuş yemlikleriyle vahşi yaşam teşvik edilmelidir. Arılar gibi mikro habitatı oluşturan unsurlara saygı duyulmalıdır.

Ekolojik bir bahçenin optimal bakımı ve gelişimi üç temel unsur içerir:

• Su ve ışık kaynaklarının doğru kullanımı,
• Böceklerin yok edilmemesi ve istenmeyen böceklerle mücadelede doğal içeriklerin kullanılması,
• Doğal gübre kullanımı.

Ekolojik Bahçe Yaratma Süreci

1- Araziyi tanımak, arazinin detaylı analizini yapmak,
2- Sadece doğal gübre kullanmak,
3- Ev yapımı kompost ile toprağa besin kaynağı yaratmak,
4- Toprağa altlık görevi üstlenecek yaprak ve ağaç kabuğu gibi kuru elementler kullanmak, yeşil mahsul artıkları, ezilmiş yumurta kabuğu, karbonhidrat ve azot gibi katman zenginleştirici organik elementler kullanmak.

Ekolojik Bahçe Oluşturmanın 7 Yöntemi

Bir bahçeyi çevre dostu üretime açmak ve sürdürülebilir, yenilenebilir enerjiye dayalı, atık azaltan hale dönüştürmenin farklı yolları vardır;

1. Kompost Yapmak

Kompost uygulaması, sanılanın aksine çok kolay bir süreçtir. Kompost, gıda ve diğer organik atıkların ayrıştırılması ve toprağa katılarak doğal yollardan toprak kalitesinin arttırılmasıdır. Ekolojik bahçenin büyüklüğüne göre, kompost, bidonlarda veya bahçenin bir köşesine açılacak çukurda yapılabilir.

2. Organik Yöntemler Kullanmak

Kimyasal ilaç ve gübre kullanmayın ve GDO’suz tohum tercih edin.

3. Yağmur Suyu Depolamak

Ekolojik bir bahçeyi sulamanın en ucuz ve doğal yolu yağmur suyu varilleri kurmak, yağmur suyunu depolamaktır. Karbon ayak izni azaltan, doğal kaynakları tekrar kullanarak çevreye katkı sağlayan bu yöntem tasarruf da sağlar.

4.Yerel Tüketim Yapmak

Eko-Bahçelerde yerel türler seçildiğinde toprağın doğal şartlarına kendiliğinden uyumlanır ve gübreye ihtiyaç azalır. Toprağın içeriğindeki elementlerle uyumlu “Ata tohumları” kullanılması en verimli mahsule sebep olacaktır. Yerel ürünler tüketerek karbon ayak izinizi büyük ölçüde azaltabilirsiniz!

5. Kuşlara Kucak Açmak

Ekosisteme saygı duyulmalı, tırtıl, karınca veya salyangoz gibi yararlı canlıları korurken, eko-bahçeyi tahrip eden zararlı haşerelerden kurtulmak için kimyasal kullanmak yerine kuş besleyiciler yerleştirilebilir. Kuşlar, doğal böcek ilacı görevi görecektir.

6.Çevre Dostu Araçlar Kullanmak

Gazlı biçme makineleri yerine elektrikli biçme makinesi kullanmak, kimyasal işlem görmemiş araçlar ve çevre dostu mobilyalar kullanmak bir eko-bahçeyi sürdürülebilir kılar.

7.Güneş Enerjisinden Yararlanmak

Güneş enerjisinden yararlanarak ve güneş panelleri kurarak eko-bahçeye çevre dostu enerji aktarılabilir.

Balkonunuzda Kendi Ekolojik Bahçenizi Yaratın!

Bahçeniz yoksa, gittikçe yaygınlaşan “balkonda sebze yetiştirmek” akımı için saksılar, çuvallar, ve damacanalar işinize yarayacaktır.

Balkonda Ekolojik Bahçenizi Yaratmanın Yöntemleri

• Saksılara sebze fideleri dikmenin sırrı derinliktir. Fidenin kökünden alt yaprağına kadar olan bölümü 1-2 parmak aşağıda kalmalıdır.
• Saksıya fide ekildiğinde, fidenin yaprakları zemine değmemelidir.
• Fide köklerinin hava alabilmesi ve toprakla teması önemlidir.
• İster fide ister tohum ekin, saksı toprakla tamamen dolmamalıdır.
• Sebze fideleri için boğaz dolgusu önemlidir, saksının tepesinden ortalama 5 cm pay bırakılmalıdır.
• Sebze fideleri aşırı sulanmamalı, çürümeye mahal verilmemelidir.
• Fideler hem saksıda hem de bahçede hastalık kapabilir. Doğal ilaçlar hazırlanmalıdır.

Şehrin betonundan uzaklaşmak için büyük bir bahçeye veya ücra bir köye taşınmaya gerek yok! Evinizin balkonunda da kompost yapabilir, kendi bitki, çiçek ve baharatlarınızı yetiştirebilirsiniz.

Ekolojik Bahçeler Neden Önemli?

Ekolojik bahçe yaratmak ve ekolojik tarım yapmak, hem sürdürülebilir bir dünyaya katkı sağlar, hem de karbon ayak izimizi azaltır. Sağlıklı gıdaya erişimi kolaylaştırmakla kalmaz, çevreyi koruyan pratiklerin de yaygınlaşmasını sağlar. Belki daha da önemlisi, ekolojik bahçeler günlük hayatımızın yoğun koşuşturmasını bir nebze azaltarak doğaya dönmemizi, ruh halimizi düzenlememizi sağlayabilir.

Eviniz bahçeliyse ve imkanınız varsa bir ekolojik bahçe yaratmayı, veya balkonunuzda küçük bir bahçe kurmayı düşünebilirsiniz!