Birgi

İzmir İli, Ödemiş İlçesi’nde yer alan ve antik çağlardan beri birçok medeniyete ev sahipliği yapan Birgi sırasıyla; Frig Uygarlığı (MÖ 750-680), Lydia Uygarlığı (MÖ 680-546), Pers Krallığı, Bergama Krallığı, Roma ve Bizans İmparatorluğu hakimiyeti altında bulunmuştur. Kent Anadolu Beylikler döneminde, 13. ve 14. yüzyılda Aydınoğlu Beyliği’ne başkentlik yapmıştır. 1426 yılında ise kesin olarak Osmanlı hakimiyetine geçmiştir.

Batı Anadolu’da kendini korumayı başarabilmiş tek kent olan Birgi, kendine has mimari dokusuyla cumbalı evleri ve konaklarıyla, camileriyle, türbeleriyle, hamamlarıyla, medreseleriyle, çeşmeleriyle, külliye ve daha birçok eseri ile beylikler döneminden başlayarak günümüze taşınmış 171 adet tescilli eseri bir arada barındıran müze kent görünümündedir. Beldede geleneksel mimari dokuyu en iyi biçimde yansıtan iki mimari yapı; ahşap süsleme ağırlıklı mihrabı ve minberiyle döneminin en başarılı örneklerden biri olan Ulu Cami ile ahşap işçiliği ile dikkat çeken Çakırağa Konağı’dır. Birgi, Kültür ve Turizm Bakanlığı İzmir 1 numaralı kültür varlıklarını koruma kurulunun 11/04/1996 tarih ve 5963 sayılı kararı ile onaylı koruma amaçlı imar yapılmıştır. Beldenin tamamı koruma altındadır. Doğal, arkeolojik ve kentsel sitler birlikte bulunmaktadır.

Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) tarafından belirlenen UNWTO 2022 En İyi Turizm Köyleri Listesinde Türkiye'den sadece Ödemiş'in tarih ve kültür mirası Birgi yer aldı. Birgi, 2022 yılında dünyanın en iyi 32 turizm köyünden birisi oldu.